Competenties van de wijkprofessional
Laatst bijgewerkt op: 01-03-2024
Professionals in de wijk krijgen te maken met uiteenlopende hulpvragen. Daarom hebben medewerkers van sociale wijkteams, het Wmo-loket, wijkverpleegkundigen en regieverpleegkundigen een brede basiskennis en generieke competenties nodig. Wat zijn de competenties van de wijkprofessional?
Professionals in de wijk werken samen rondom diverse doelgroepen, waaronder: ouderen, jongeren, mensen met psychische klachten en meervoudige problematiek. Zij krijgen te maken met allerlei vragen over het dagelijks en zelfstandig functioneren, over inkomen, veiligheid, jeugd en opvoeden en over psychische gezondheid.
Het wijkgericht samenwerken doet een beroep op 7 generieke competenties. Movisie beschreef 7 competenties voor de wijkgerichte professional, deze komen ook terug in het beroepscompetentieprofiel voor de sociaal werker.
| Competentie | Toelichting |
| 1. Contact leggen en aangaan van betekenisvolle relaties. | Contact maken en behouden van de relatie tussen professional en cliënt. Het gaat om aandacht voor de 'klik' tussen cliënt en medewerker en de diversiteit in de communicatie naar burgers van verschillende niveaus, leeftijden en achtergronden. |
| 2. Signaleren en agenderen. | Vragen van cliënten verhelderen, alle leefgebieden bekijken en vroegtijdig signaleren. Het agenderen gaat om de omgang met knelpunten en de aantasting van de burgerrechten. |
| 3. Ondersteunen van cliënten bij het voeren van de eigen regie en aanpakken van hun eigen ondersteuningsvragen. | Cliënten krijgen de ruimte. De professional ondersteunt de cliënt bij het zien van zijn mogelijkheden en het vergroten van zijn invloed en zeggenschap. |
| 4. In staat zijn om verbindingen tussen mensen te maken. | Een sociale professional zorgt voor verbindingen, kan omgaan met diversiteit en kan sociale netwerken op- en inzetten. |
| 5. Integraal samenwerken. | Afstemming en samenwerking vindt plaats met andere partners in de wijk en daarbuiten. Hierbij is de professional in staat om over de eigen grenzen heen te kijken. |
| 6. Stimuleren van participatie van cliënten en actief burgerschap. | De professional houdt rekening met verschillende betekenissen van participatie en normen en waarden van mensen daarover. |
| 7. Hanteren van verschillende beroepsrollen. | De professional kan zijn autonomie benutten en omgaan met tegengestelde belangen. |
- Lees meer over het beroepscompetentieprofiel voor de sociaal werker op sociaalwerkversterkt.nl
- Lees meer over de competenties van de wijkverpleegkundige op Zorg voor Beter
- Lees meer over het Expertisegebied Wijkverpleging op venvn.nl
- Meer informatie over de generieke competenties op kennisbouwstenen.nl
T-shaped professional
De professional in de wijk beschikt dus over een brede basis van kennis en kunde en kan gezien worden als een allrounder. Vaak wordt voor medewerkers van wijkteams de term ‘T-shaped professional’ gebruikt. De liggende balk van de T staat voor de generalistische competenties, zoals een brede vraagverheldering en verbinden, terwijl de verticale balk van de T staat voor meer vakspecifieke competenties, bijvoorbeeld kennis van schuldsanering, opbouwwerk of verpleging en verzorging. Lees meer over de T-shaped professional (2019, gecheckt 2022) op movisie.nl.
Grenzen aan het vakgebied
Voor een generalistisch ingestelde professional is het goed om te weten wat hij kan en waar zijn grenzen liggen. Het is van belang dat de regie, het eigenaarschap van de ondersteuningsvraag en de oplossing zoveel mogelijk bij de cliënt zelf blijven liggen. De generieke competenties stellen een professional in staat zijn lijn te bepalen en effectief toe te werken naar een oplossing voor de ondersteuningsvraag. Zodat de oudere zelfstandig of met ondersteuning van het eigen netwerk verder kan.
Kennisbouwstenen voor wijkgericht werken
De wijkprofessional heeft een breed aandachtsgebied en werkt met diverse doelgroepen. Het vakgebied vraagt een brede basis van kennis, competenties en deskundigheid. Dit overzicht van kennisbouwstenen helpt je om jouw kennis te vergroten en ontbrekende kennis op te sporen.
Bronnen
- Bron 7 competenties: Beroepscompetentieprofiel voor de sociaal werker, zie kennisbouwstenen.nl.
- Bron Expertisegebied Wijkverpleegkundigen: V&VN.