Communiceren in de zorg
Laatst bijgewerkt op: 21-01-2022
Communiceren in de zorg is het overbrengen en ontvangen van een boodschap. Het is een doorlopend proces van informatie uitwisselen tussen zorgverlener en cliënt. De een reageert steeds op de ander. Lees hier over de vier aspecten van goede communicatie. En het belang tussen verbale en non-verbale communicatie.
Communicatie heeft deze doelen:
- Elkaar willen bereiken: je wil de ander iets vertellen of vragen.
- Zorgen voor meer contact, een betere omgang met elkaar.
- Elkaar beter leren kennen en beter begrijpen.
- Betere samenwerking.
- Zorgen voor betere zorg en dienstverlening.
- Een goed gesprek hebben. Dus luisteren en spreken.
Vier aspecten van goede communicatie
- Luisteren: de bereidheid naar elkaar te luisteren, elke dag opnieuw. Niet alleen
naar wat de ander zegt, maar ook naar wat hij of zij bedoelt. - Vragen: er een gewoonte van maken een ander eerst te vragen wat hij of zij belangrijk vindt. En dan met elkaar te overleggen wat mogelijk is.
- Inleven: het besef dat niet iedereen vooraf precies kan aangeven wat hij of zij wil. Maar toch rekening kan houden met wat voor hem of haar belangrijk is.
- Samenwerken: het besef dat zorgverlening een zaak van samenwerken is. Luisteren, vragen en inleven geldt dus niet alleen in het werken met cliënten en hun netwerk. Maar ook in het samenwerken met collega’s, leidinggevenden en medewerkers. Naar elkaar luisteren, elkaar vragen stellen en inleven in elkaar maakt het samenwerken een stuk plezieriger.
Verbale en non-verbale communicatie
In een gesprek zijn niet alleen de woorden die je zegt belangrijk, de verbale communicatie. Nog belangrijker is de manier waarop je die woorden zegt. En hoe je je gezicht of lichaamstaal daarbij gebruikt: de non-verbale communicatie.
Je gezichtsuitdrukkingen en lichaamshouding hebben grote invloed. Het maakt verschil of je een zin fluistert of schreeuwt. In de meeste gesprekken hebben non-verbale boodschappen een grotere invloed dan onze woorden. Zeker als emoties een rol spelen. Ongeveer 80% van je communicatie is non-verbaal. Daarom is het zeer belangrijk om op je mimiek en lichaamstaal te letten en de betekenis ervan te kennen.
- De zender denkt aan een boom en vat haar boodschap in woorden.
- Ze zegt: 'Ik denk aan een boom met een brede bruine stam en een mooi groen bladerdek.'
- De ontvanger interpreteert de boodschap en denkt precies wat de ander bedoelt.
- Ze zegt (haar boodschap): 'Je bedoelt een boom met een brede bruine stam en een mooi groen bladerdek'.
Ruis in communicatie
Bij 'ruis' in de communicatie wordt het communicatieproces belemmert. De boodschap komt anders of niet over bij de ontvanger zoals de zender die bedoeld heeft. Je praat langs elkaar heen, je begrijpt elkaar niet of er is geen contact.
