Patiëntenparticipatie: cliënten betrekken bij zelfmanagement

Soort methodiek: Aanpakken om zorgvragers actief te betrekken bij het verbeteren van de ondersteuning van zelfmanagement. We bespreken drie voorbeeldmethoden van patiëntenparticipatie voor dit doel: ‘shadowing’, spiegelgesprekken en patiëntenaudit.
Toepasbaar: Bij verschillende cliënten en in diverse settings
Combineren met: Stappenplan Zelfmanagement
Ontwikkelaar: N.v.t.
Raadplegen: participatiekompas.nl/
Thema: Teamwerk

‘Shadowing’: Hierbij volgt een observator (‘shadower’) de cliënt tijdens zijn zorgtraject. De observator kan een onderzoeker, mede-cliënt of zorgverlener zijn. Zij loopt en kijkt mee bij alles wat de cliënt doet, om een beeld te krijgen van het zorgtraject door de ogen van de cliënt. De wijze van verslaglegging kan variëren. Het is essentieel vooraf het doel van ‘shadowing’ vast te stellen, bijvoorbeeld om te kijken hoe samen beslissen vorm krijgt, of hoe de communicatie verloopt. De handleiding voor shadowing (2017) vind je onderaan bij Downloads.

Spiegelgesprekken: Hiermee wordt feedback en informatie van deelnemers verkregen in een groepsbijeenkomst van cliënten waarbij zorgverleners aanwezig zijn (de Wit e.a., 2008). De opdracht aan zorgverleners is te luisteren naar wat cliënten vertellen over hun ervaringen zonder erop te reageren. Door aanwezig te zijn bij het gesprek, worden zorgverleners zich meer bewust van het perspectief van cliënten en op welke momenten zij wel of niet ondersteund worden in hun zelfmanagement. Onderwerpen zijn bijvoorbeeld de belevingswereld van zorgvragers, de ervaren zorgverlening en eigen regie.

Laat je inspireren door ervaringen en praktijkvoorbeelden op: Zorg voor Beter en Participatiekompas.