Stel je vraag aan
onze AI-assistent

Toegankelijk gemaakt door Vilans

Toegankelijk gemaakt door Vilans

Vergiftiging

Laatst bijgewerkt op: 19-12-2024

Giftige stoffen kunnen via verschillende wegen het lichaam binnenkomen zoals de mond, longen, huid of de ogen. De omstandigheden kunnen belangrijk zijn voor inschatten van de urgentie.

ACUUT = direct arts bellen ⮕ zo snel mogelijk actie
  • overdosis mogelijk toxische (genees)middelen en langer dan 60 minuten na inname. Let op: Bel 112 als de inname korter dan 60 minuten geleden is.
  • blootstelling aan gevaarlijke stoffen
  • inhalatie gevaarlijke stoffen
  • pijn thorax
  • apathisch
  • hartkloppingen
  • shockverschijnselen:
    • snelle ademhaling
    • snelle hartslag (kan uitblijven bij gebruik van medicatie met een effect op de hartfrequentie)
    • lage bloedruk
    • bleke huidskleur (gezicht, vingers, tenen)
    • klamme/zweterige, koele huid
    • angst/onrustig
    • soms misselijkheid 
  • bewustzijnsverlies
  • ademhalingsproblemen
  • insult
  • slikproblemen 
DRINGEND: Bel de verpleegkundige of de arts

niet van toepassing

NIET DRINGEND = dezelfde dag of volgende dag consult arts of artsenvisite

niet van toepassing

Vragen 

  1. Welke stof is ingenomen of waaraan is de cliënt blootgesteld?
  2. In welke hoeveelheid, sterkte en concentratie?
  3. Wanneer is het precies gebeurd (tijdstip)?
  4. Heeft de cliënt een verminderd bewustzijn of reageert de cliënt apathisch?
  5. Heeft de cliënt ademhalingsproblemen, bleke of klamme huid, slikproblemen, hartkloppingen? Braakt de cliënt of heeft de cliënt een insult gehad?
  6. Wat is de bloeddruk, pols en temperatuur?
  7. Welke medicijnen gebruikt de cliënt? 

Advies 

  1. Als de cliënt bewusteloos is, maar wel ademt: leg hem of haar in stabiele zijligging.
  2. Raadpleeg de Gifwijzer en volg de instructies op of bel met het Nationaal Vergiftigingen Informatiecentrum (NVIC) 088 755 8000 en volg aanwijzingen op.
  3. Houd verpakking, omschrijving of medicatie bij de hand tijdens het bellen.
  4. Spoel de huid of ogen langdurig (minimaal 15 minuten) met water als deze met giftige stoffen in aanraking geweest zijn. De ogen blijven daarbij open.
  5. Verwijder besmette kleding tenzij deze vastgeplakt zit aan de huid.
  6. Er is geen interventie nodig bij inname van of blootstelling aan: inkt van balpen, vulpen, viltstift, cosmetica, gum, kaarsen, kleikorrels (plantenbakken), krijt, behanglijm, witte papierlijm, lucifers, schoensmeer, silicagel, stijfsel, waterverf. 

Achtergrondinformatie

Bij een vergiftiging kun je op de volgende manieren aan informatie komen.  

  1. Het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) geeft informatie en advies aan professionele hulpverleners over de gezondheidseffecten van een mogelijke vergiftiging bij mensen en dieren. Daarbij kan het om individuele patiënten gaan of om een ongeval of calamiteit waarbij meerdere personen betrokken zijn. Het NVIC is voor artsen, apothekers en andere professionele hulpverleners dag en nacht telefonisch of via de website vergiftigingen.info bereikbaar.
  2. De Gifwijzer: De Gifwijzer® - Eerste hulp bij vergiftigingen!
    De bijbehorende app is voor 2,99 euro beschikbaar voor Android en iOS. De app geeft behandeladviezen bij 252 giftige stoffen en 72 planten. 

Etsing van het oog met logen, zuren of kalk (alkalische calciumzouten) 

Deze stoffen kunnen ernstige schade aan het oog veroorzaken. Logen zijn agressiever dan zuren. Snel behandelen is belangrijk om de ernst van het letsel te beperken.  

Vergiftigingen via de longen door gassen en dampen 

Van het inademen van giftige gassen en dampen kan je vergiftigingsverschijnselen krijgen. Klachten van de luchtwegen kunnen direct optreden bij: rook, chloor, ammoniak, zoutzuur, zwaveldioxide of na verloop van tijd bij stikstofoxiden en ozon. 

Aardoliedistillaten - benzine, terpentine, lampenolie 

De effecten van inademing vallen meestal mee. Wek geen braakreflex op. Aspiratie van druppels of niet-verdampte vloeistof door braken kunnen wel ernstige schade veroorzaken. 

Paracetamol 

Kan vanaf 150 mg/kg lichaamsgewicht gevaarlijk zijn. Behandeling in het ziekenhuis is noodzakelijk. 

Salicylaten - aspirine 

Kan bij inname van slechts enkele tabletten (meer dan 100 mg/kg lichaamsgewicht) bij kleine kinderen al ernstige verschijnselen geven. Behandeling in het ziekenhuis is noodzakelijk. 

Staaltabletten 

Inname van slechts enkele ijzerpillen kan bij kinderen, afhankelijk van het gewicht, tot ernstige en fatale vergiftigingen leiden. Behandeling in het ziekenhuis is noodzakelijk. 

Tabak, nicotine(kauwgom) 

In welke vorm dan ook (pleisters, kauwgum, tabak).

Een dosis van 1 mg/kg lichaamsgewicht is schadelijk. Een sigaret bevat 12 mg nicotine, halfzware shag 20 mg en zware shag 30 mg.