Stel je vraag aan
onze AI-assistent
Naar hoofdinhoud Naar footer

Rectaal bloedverlies

Laatst bijgewerkt op: 19-12-2024

Rectaal bloedverlies is bloedverlies uit de anus. Hier kunnen veel mogelijke oorzaken voor zijn.

Rectaal bloedverlies kan zijn: 

  • Helderrood bloedverlies, naast of met de ontlasting vermengd. Eventueel bloedverlies zonder ontlasting.
  • Donkerrood bloedverlies of zwarte ontlasting wijst op bloedverlies uit maag/duodenum (kan ook bij gebruik ijzerpreparaten). 
  • shockverschijnselen (zie ook ‘dreigende shock’):
    • snelle ademhaling
    • snelle hartslag (kan uitblijven bij gebruik van medicatie met een effect op de hartfrequentie)
    • bleke huidskleur (gezicht, vingers, tenen)
    • klamme/zweterige, koele huid
    • angst/onrustig
    • soms misselijkheid
    • bewustzijnsverlies
    • lage bloeddruk
  • grote bloeding met stolsels zonder shockverschijnselen 
  • geheel zieke indruk
  • hevige pijn
  • diarree met bloed en/of slijm en koorts
  • melaena (plakkerige, teerachtige ontlasting)
  • aanhoudend helderrood bloedverlies
  • gebruik bloedverdunners

* De verpleegkundige moet binnen 30 minuten de cliënt zien en de arts binnen enkele uren. 

klachten ten gevolge van aambeien

Vragen 

  1. Hoeveel bloedverlies? Probeer een inschatting te maken van de hoeveelheid.
  2. Wat is de kleur (helderrood, donkerrood of zwart)?
  3. Ligt het bloed op de ontlasting, ernaast of is het met de ontlasting vermengd?
  4. Is er sprake van diarree met slijm en/of stolsels?
  5. Wat is de bloeddruk, pols en temperatuur?
  6. Is de cliënt bekend met maagdarmproblemen (colitis ulcerosa, Crohn, divertikels, maagzweer)?
  7. Heeft de cliënt aambeien?
  8. Gebruikt de cliënt medicatie (bloedverdunners, ijzertabletten, NSAID’s)?
  9. Heeft de cliënt buikpijn (lokalisatie, uitstraling)?
  10. Is de cliënt ook aan het braken (hoe ziet het eruit, kleur, frequentie)? 

Advies 

  1. Overleg met de arts bij gebruik bloedverdunners.
  2. Observeer bloedverlies; aanhouden/toename/stoppen.
  3. Herhaal meting van de bloeddruk, pols en temperatuur.
  4. Bij aambeien: laxerend voedsel, veel drinken, eventueel laxantia (in overleg met arts) en aambeienzalf.
  5. Overleg met de arts bij verslechtering van het klinisch beeld.

Achtergrondinformatie

Hemorroïden (aambeien)  

Dit zijn vaatkussentjes bedekt met slijmvlies. ¾ van de Nederlandse bevolking ouder dan 30 jaar heeft in mindere of meerdere mate hemorroïden. Bloedverlies (helder rood) kan optreden tijdens en na de ontlasting. 

Proctitis  

Dit is een ontsteking van het laatste gedeelte van het rectumslijmvlies. 

Inflammatoire darmziekten  

Inflammatoire darmziekten zijn chronische darmziekten waarbij de darmwand ontsteking vertoont. Een inflammatoire darmziekte zoals de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en proctitis komt minder vaak voor bij ouderen. Het bloeden gebeurt in kleine tot matige hoeveelheid in de vorm van helder rood bloed, meestal vermengd met ontlasting en slijm. Bijkomende klachten zijn koorts, kramp en maagpijn. 

Poliepen

Een poliep is een in de holte van een orgaan uitpuilende, gesteelde, goedaardige slijmvliestumor. Sommige poliepen kunnen uitgroeien tot kanker. Ongeveer 5% van de poliepen in de dikke darm wordt kwaadaardig. Bij grotere poliepen treden vaak bloedingen op. 

Tumoren 

Er kunnen zowel goedaardige als kwaadaardige tumoren aangetroffen worden in de dikke darm en endeldarm. Bij een kwaadaardige tumor spreken we van kanker. Mensen die ouder zijn dan 50 jaar, worden het meest getroffen. Minder dan 20% van de mensen met een tumor of een poliep hebben last van rectale bloedingen. Wanneer er wel bloed vrijkomt, dan is het meestal minimaal. 

Geneesmiddelen 

Rectaal bloedverlies kan ook optreden door het gebruik van bepaalde geneesmiddelen, zoals: coumarinederivaten (antistollingsmiddelen, DOAC’s), acetylsalicylzuur (een medicijn dat pijnstillend, koortsverlagend en ontstekingsremmend werkt, beter bekend onder de merknaam Aspirine), NSAID’s (afkorting van Non-Steroidal Anti-Inflammatory Drugs, ontstekingsremmende middelen). 

Bloeding 

Een hevige bloeding vanuit de maag of dunne darm kan ook rectaal bloedverlies veroorzaken.