Wat betekent de Wzd voor de thuiszorgmedewerker?
Gepubliceerd op: 01-01-2020
Welke stappen moet jij zetten als professional als cliënten onbegrepen gedrag vertonen? Hoe of waar begin je? Vaak realiseer je je op een gegeven moment dat de zorg die je tot nu toe aan een cliënt gegeven hebt, niet meer voldoende is. En dat er ‘iets’ moet gebeuren.
Imre de Bonth, expert van het thema onvrijwillige zorg, adviseert de volgende stappen te doorlopen:
1. Je onderzoekt waarom de zorg niet meer voldoende is en analyseert met je directe collega's wat de oorzaak is van het andere gedrag.
Verandering van gedrag of onbegrepen gedrag kan veel oorzaken hebben. Het kan een lichamelijk oorzaak hebben, bijvoorbeeld een infectie, pijn, slikklachten, obstipatie. Maar ook psychische oorzaken (angst, psychose, wanen et cetera) of omgevingsoorzaken (onrustige omgeving, prikkels, groepssamenstelling et cetera). Vaak is het consulteren van een arts of gedragsdeskundige nodig om oorzaken uit te sluiten en een goede analyse te maken. Vraag ook familieleden naar mogelijke verklaringen voor het gedrag. Misschien is er iets in het verleden gebeurd waardoor een cliënt extra gevoelig is voor bepaalde situaties of personen.
2. Je bespreekt je bevindingen met de cliënt of cliëntvertegenwoordiger en komt tot nieuwe afspraken over de zorg die je nu gaat leveren.
Je past het zorg- of ondersteuningsplan aan met deze nieuwe afspraken en bespreekt wanneer je deze zorg gaat evalueren. Bijvoorbeeld: een cliënt heeft onrustig gedrag en je hoort van de familie dat hij zich eigenlijk erg verveelt. De familie vertelt ook dat hij altijd veel naar klassieke muziek heeft geluisterd. Je kunt dan kijken of de cliënt naar klassieke muziek kan luisteren.
3. Bij de evaluatie blijkt de nieuwe zorgafspraak toch niet te voldoen. De cliënt blijft gedrag vertonen dat je niet begrijpt. Je zult jezelf dan een aantal vragen moeten stellen:
- Is hier sprake van ‘ernstig nadeel’ voor de cliënt of zijn omgeving? Lees meer over ernstig nadeel.
- Zo ja: heeft deze cliënt een psychogeriatrische aandoening (zoals dementie) of een verstandelijke beperking?
- Zo ja: dan is de Wet zorg en dwang van toepassing en ga je het stappenplan volgen. Ook in het stappenplan wordt voorgeschreven dat je blijft zoeken naar zorg waartegen de cliënt(vertegenwoordiger) zich niet verzet. Je blijft zoeken naar vrijwillige zorg. Pas als dit niet toereikend is en ernstig nadeel aanwezig blijft, kun je overgaan tot onvrijwillige zorg.
- Zo nee, dan kan er geen sprake zijn van onvrijwillige zorg en hoeft het stappenplan niet te worden gevolgd. Je maakt afspraken met de cliënt over de zorg die hij of zij nodig heeft. De cliënt gaat akkoord met de zorg die jij voorstelt. Je geeft dus vrijwillige zorg.