Deel deze pagina via:
Wat zijn multiresistente bacteriën?
Laatst bijgewerkt op: 04-10-2024
Soms zijn bacteriën niet ongevoelig voor één soort antibioticum, maar voor een groot aantal antibiotica. Deze bacteriën worden multiresistent genoemd. Een infectie met zo’n bacterie is lastig te behandelen. Vaak zijn er maar een paar soorten antibiotica die nog werken. En het gevaar bestaat dat de bacterie ook resistent wordt voor die middelen. De behandeling van multiresistente bacteriën wordt op die manier steeds lastiger.
Hieronder bespreken we de bekendste multiresistente bacteriën.
MRSA
MRSA - ook wel bekend als de ziekenhuisbacterie - komt met enige regelmaat voorbij in de media. De afkorting staat voor meticilline-resistentie Staphylococcus aureus. Staphylococcus aureus is een huidbacterie die ongeveer 30% van de gezonde Nederlanders bij zich draagt. De bacterie komt ook voor in de neus, keel, darmen of urine.
MRSA is een bijzondere Staphylococcus aureus die ongevoelig is voor veel antibiotica. Minder dan 1% van de Nederlands draagt deze MRSA bij zich en gezonde mensen worden meestal ook niet ziek. In veel gevallen is de besmetting ook tijdelijk en dan verdwijnen de bacteriën vanzelf weer. MRSA is voornamelijk een probleem voor ziekenhuizen en verpleeghuizen. Besmetting met MRSA vindt vooral plaats door direct lichamelijk contact, vooral via de handen. Lees meer over MRSA op de website van het RIVM.
VRE
VRE is de afkorting van vancomycine-resistente enterokok. De enterokok komt bij mensen voor in de darmen. Bij gezonde mensen is deze bacterie ongevaarlijk, maar bij ernstig zieke patiënten kan deze bacterie een infectie veroorzaken. Wanneer deze bacterie vervolgens niet meer reageert op de behandeling met antibiotica die worden voorgeschreven bij enterokokken, is er sprake van VRE.
Het is niet precies bekend hoe vaak de VRE-bacterie voorkomt. Overdracht van de bacterie kan via contact met de ontlasting of besmette voorwerpen (toiletbril, deurkruk). Lees meer over VRE op de website van het RIVM.
ESBL en CPE
ESBL (Extended-Spectrum Beta-Lactamase) en CPE (Carbapenemase Producerende Enterobacteriën) kunnen een enzym produceren dat bepaalde soorten breedspectrum antibiotica kan afbreken. Breedspectrum antibiotica werken op meer soorten bacteriën tegelijk. Hierdoor beschadigen ze ook onschuldige bacteriën tijdens de behandeling.
De bacteriën die ESBL's en CPE’s kunnen produceren (Klebsiella, Escherichia coli), zijn gewone darmbacteriën. Deze bacteriën zijn onschadelijk zolang ze zich in de darm bevinden van gezonde personen. Zij kunnen echter infecties, zoals urineweginfecties of bloedbaaninfecties, veroorzaken die niet te behandelen zijn met de gangbare eerstelijns antibiotica. Infecties met deze bacteriën vormen vooral in ziekenhuizen een probleem. Met het puntprevalentieonderzoek naar resistente bacteriën in verpleeghuizen probeert het RIVM ook in kaart te brengen hoe vaak ESBL en CPE in verpleeghuizen voorkomen. Lees meer over ESBL op de website van het RIVM.
Waarom zijn multiresistente bacteriën een probleem?
De meeste mensen die drager zijn van een multiresistente bacterie zullen geen klachten ervaren. Besmetting is vooral gevaarlijk voor mensen met een verminderde weerstand. Bijvoorbeeld mensen die in het ziekenhuis liggen of in een verpleeghuis wonen. Zij maken meer kans op een infectie. En een infectie met een multiresistente bacterie is lastig te behandelen. Ziekenhuizen en verpleeghuizen zijn daarbij ook nog eens de plekken waar multiresistente bacteriën meer voorkomen, juist omdat er veel antibiotica wordt gebruikt.
