Vijf tips over hygiëne voor zorgmedewerkers

In de verpleeghuiszorg is een goede schoonmaak de belangrijkste basis van infectiepreventie. Een goede schoonmaak is het verwijderen van ziekteverwekkers, zoals bacteriën en virussen. Hiermee voorkom je besmetting bij toch al kwetsbare bewoners én bij medewerkers.

Wanneer de schoonmakers er niet zijn, is het soms nodig dat zorgmedewerkers schoonmaken, bijvoorbeeld bij ongelukjes op het toilet bij een bewoner in de avonddienst. Een goede schoonmaak zorgt ervoor dat de rest van de hygiëne maatregelen ook beter uitgevoerd worden. De uitgangspunten voor een goede schoonmaak vind je in de Hygiënerichtlijn voor verpleeghuizen, woonzorgcentra en kleinschalig wonen van het RIVM.

1. Zorg voor goede handhygiëne en juist gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen

Omdat de lichamelijke weerstand afneemt naarmate je ouder wordt, zijn cliënten in verpleeghuizen meer vatbaar voor ziekmakende micro-organismen, dan anderen. Ook zijn zij vaker drager van ziekmakende micro-organismen, dan mensen thuis. Zij zijn daardoor behoorlijk kwetsbaar. In de verpleeghuiszorg is handhygiëne en een juist gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen daarom een belangrijke basis van infectiepreventie.

2. Weet verschil tussen schoonmaken en desinfecteren

• Om goed schoon te maken zijn er twee dingen die je doet, reinigen en desinfecteren. Huishoudelijk reinigen is: stof afnemen, stof wissen, stofzuigen en nat reinigen. Bekijk het schoonmaakschema voor verpleeghuizen, woonzorgcentra en kleinschalig wonen van het RIVM.
• Werk van schoon naar vuil, van boven naar beneden.
• Desinfecteer materialen, apparaten of verpleegartikelen zoals een postoel wanneer er bloed of ander lichaamsvocht zoals urine of sputum op zit. Als dit niet zo is dan is alleen reinigen voldoende. Desinfecteer als volgt: gebruik chloor 1000 ppm (geen bleekmiddel uit de supermarkt) bij grote oppervlakken. Gebruik alcohol 70 procent bij kleine materialen. Kijk goed op de verpakking hoeveel je moet gebruiken en wat de inwerktijd is. Maak eerst het oppervlak of het materiaal goed schoon met een schoonmaakmiddel. Als je dat niet doet werkt het desinfectans niet goed. Hoe schoner het oppervlak hoe beter het desinfectans werkt.
• Werk met wegwerpschoonmaakmaterialen en draag handschoenen.

3. Spreek af hoe je medische hulpmiddelen zoals een postoel schoonmaakt en borgt

Bedenk met elkaar een manier om afspraken hierover te borgen in de organisatie. Dit kun je bijvoorbeeld doen door na de schoonmaak af te tekenen op een aftekenlijst. Een ander idee is om regelmatig audits te organiseren bij elkaar op de afdeling. Het gaat erom dat je gezamenlijk een oplossing bedenkt, die werkbaar is voor jullie allemaal.

4. Volg scholing of training

Bespreek met je leidinggevende of je een scholing of training kunt volgen wanneer je niet voldoende op de hoogte bent hoe je het beste kunt schoonmaken. Of nodig iemand van de schoonmaak uit tijdens een overleg en bespreek met elkaar waar je tegenaan loopt en stem af hoe dat anders kan.

5. Werk samen met schoonmaakmedewerkers

Werk samen met schoonmaakmedewerkers en zorg dat zij op de hoogte zijn wanneer een bewoner een BRMO of corona heeft. Schoonmaakmedewerkers moeten dezelfde hygiëne maatregelen treffen als zorgmedewerkers, als ze op de kamer van de bewoner komen. Als schoonmakers er niet zijn moet er beschikking zijn over schoonmaakmaterialen voor zorgmedewerkers.