Proeftuin sociale benadering dementie
Gepubliceerd op: 28-07-2021
In Leeuwarden draaide in 2017-2018 de Proeftuin Sociale Benadering Dementie. In deze Proeftuin werden een aantal interventies volgens de Sociale Benadering Dementie uitgeprobeerd, met als resultaat een verbeterde kwaliteit van leven voor mensen met dementie en hun mantelzorgers. Zes van de zeven ontwikkelde interventies zijn in 2018 positief geëvalueerd.
De Proeftuin Dementie Friesland startte in 2015, met als initiatiefnemer Anne-Mei The die de sociale benadering van dementie bedacht. Eerst werd een verhalenbank opgezet, om inzicht te krijgen in de ervaringen van mensen met dementie en hun naasten. Dit leidde tot een nieuwe praktijkaanpak, ofwel een ‘sociale benadering van dementie’, een integrale aanpak die niet alleen ingaat op medische zorgbehoeften, maar vooral ook aandacht heeft voor de psychologische kant en sociale gevolgen van dementie.
Inloophuis in Friesland
Het eerste Odensehuis Gerard Smit in Leeuwarden werd in november 2016 geopend. Het is een speciaal inloophuis: geïnspireerd op andere Odensehuizen, maar hier komen meerdere ondersteuningsvormen uit de Proeftuin samen, zoals mantelzorgondersteuning (Kammeraat), werken met gezelschapsdieren, en bijscholing van hulpverleners. Als de zorg zwaarder wordt, kunnen mensen verpleeghuiszorg aan huis krijgen (VerpleegThuis). Inmiddels is er een brede samenwerking ontstaan tussen de initiatiefnemers Tao of Care en de KwadrantGroep, zorgorganisatie ZuidOostZorg, De Friesland Zorgverzekeraar en Stichting De Friesland, gemeente Leeuwarden, opleidingspartners Stenden Hogeschool en Friesland College Leeuwarden.
Alternatief diagnosegesprek
Uit dit experiment in Leeuwarden blijkt dat mensen met dementie langer thuis konden blijven wonen. Dat kwam omdat mantelzorgers ondersteuning kregen van studenten die wat werk uit handen namen. En mensen met dementie kregen een vertrouwenspersoon. Ook kregen patiënten en hun omgeving ‘alternatieve diagnosegesprekken’. Ze beseften zo beter dat het leven niet direct ophoudt na vaststelling van de ziekte.
Succesvolle interventies
In de Proeftuin zijn 7 samenhangende interventies ontwikkeld waarvan er nu 6 positief geëvalueerd zijn:
| INTERVENTIE | ONVERVULDE BEHOEFTE |
| Alternatief diagnosegesprek | Zwart gat na diagnose: geen perspectief |
| Gids | Behoefte aan vertrouwenspersoon gedurende het gehele ziekteproces |
| Kammeraat | Kleur aan het leven en doorbreken van sociaal isolement |
| Odensehuis Gerard Smit | Daginvulling behouden of hervinden en versteviging netwerk |
| VerpleegThuis | Als het thuis lastiger gaat: verpleeghuiszorg thuis |
| Dementiekoffer | Vindplaats tools voor professionals en het netwerk |
Belangrijkste leereffecten
Belangrijk is de samenwerking tussen professionals uit verschillende interventies. De focus moet op de cliënt en diens netwerk liggen, niet op de interventie. Hiervoor is casuïstiekbespreking per cliënt noodzakelijk. Scholing in de sociale benadering van dementie en ‘coaching on the job’ vormt de basis voor deze interventies.
Twee miljoen euro voor andere proeftuinen
Vanaf 2018 zullen in acht regio’s de proeftuinen verder geïmplementeerd worden. In Amsterdam, Rotterdam, Den Bosch en Amstelveen zijn deze ‘Social trials’ al gestart. Het ministerie van VWS trekt in totaal twee miljoen euro uit voor deze initiatieven.
Lees meer
- Sociale benadering van dementie op website van Sociale Benadering Dementie.
- Boek: Dagelijks leven met Dementie (Anne-Mei The, nov. 2017). Geeft een indringende blik achter de voordeur van mensen met dementie en hun naasten.