Wat is betekenisvol leven?
Gepubliceerd op: 03-08-2022
Als je op internet gaat zoeken op termen als ‘betekenisvol leven’ of ‘levensvragen bij dementie’, ontdek je al snel dat een eenduidige definitie niet bestaat. Wel zien we een aantal zaken terugkomen. Bijvoorbeeld dat het hebben van sociale contacten in belangrijke mate bijdraagt aan hoe betekenisvol iemand het leven ervaart. En dat betekenisvolle activiteiten een positief effect hebben op fysieke status, zelfstandigheid, zingeving en kwaliteit van leven.
Leef het leven dat je leeft
In het boek 'Dagelijks leven met dementie' (Anne-Mei Te, Hoogleraar langdurige zorg en dementie aan de Universiteit van Amsterdam) zegt één van de geportretteerden met dementie: 'Je kunt je heel erg druk maken over alles wat nog komen gaat, maar je kunt ook gewoon het leven leven dat je leeft. Zolang ik alles kan, doe ik alles.'
Betekenisvol leven is voor iedereen anders
We denken bij een betekenisvol leven al snel aan het aanbieden van groeps- en welzijnsactiviteiten, maar vaak zit het juist in kleine dingen. Bijvoorbeeld door echte aandacht, een gesprek, het stimuleren van zintuigen of het draaien van muziek waar iemand van houdt.
Wat voor jou betekenisvol is, hoeft dat voor een ander niet te zijn. Het is dan ook een valkuil om dat voor een ander in te vullen. Iedere persoon geeft een eigen invulling aan betekenisvol leven en heeft daar zijn eigen gedachtes over. Het is daarom van belang dat zorgprofessionals zoveel mogelijk hun eigen invulling loslaten. Dit klinkt logisch, maar blijkt in de praktijk lastig. Het invullen voor de ander gebeurt vaak op de automatische piloot. Dat is nou eenmaal makkelijker dan navragen en aftasten wat belangrijk voor de ander is.
Uit de praktijk
Meneer werkte vroeger in de horeca. De zorgorganisatie waar hij woonde, wilde hem in de keuken mee laten draaien als betekenisvolle activiteit. Hier werd hij echter diepongelukkig van. Wat bleek? Voor hem was het meest betekenisvol om gastheer te zijn. De meneer fleurde helemaal op toen hij de gasten mocht bedienen.
Teun Toebes van 'sTeun en Toeverlaat' keert in de serie 'Terug in het vak' samen met mensen met dementie en hun naasten ‘terug naar het vak’. Terug naar hun passie. Een vorm van reminiscentie, maar dan iets anders. Die positieve prikkeling laat mensen stralen. Een moment van (h)erkenning. Bekijk meer video's op zijn YouTube-kanaal