Lastige situaties: 9 effectieve stappen
Gepubliceerd op: 16-05-2022
Laatst bijgewerkt op: 16-05-2022
Soms zijn er lastige situaties in het contact met de familie van de cliënt. Of het gesprek loopt moeizaam. Deze 9 effectieve stappen van dementie-expert Huub Buijssen helpen je om te gaan met situaties waarin familie kritiek uit.
1. Ontwapenen
Wat willen mensen als ze kritiek hebben of boos zijn? Gelijk krijgen! Niets is meer ontwapenend dan de woorden ‘u heeft gelijk’. Mensen hebben volgens henzelf natuurlijk altijd gelijk. Jij trouwens ook. Maar je hoeft er niet voor te liegen. In iedere situatie bekijk je waarin het familielid gelijk heeft.
2. Het verhaal bekijken door de bril van de familie
Verplaats je in het familielid dat kritiek heeft. Hoe zou jij het vinden als je je moeder in haar bed ziet liggen op een tijdstip dat ze er vroeger altijd al uit was. Stel je voor hoe je dan het gesprek met jezelf zou voeren.
3. Gevoelens van het familielid erkennen en benoemen
Richt je aandacht op de gevoelens van het familielid. Bespreek wat je ziet en hoort. Controleer bij de ander of dit klopt. Geef het familielid de tijd om het hart te luchten door uit te razen of te huilen.
4. Verwachtingen nagaan
‘Wat wilt u het liefst dat ik voor u doe?’ Met deze vraag deel je de verantwoordelijkheid voor de mogelijke oplossingen. Vaak kun je eenvoudig ingaan op verzoeken. Iemand wil bijvoorbeeld een luisterend oor of een excuus.
5. Vertel familie over de dagelijkse praktijk in de zorg voor hun familielid
Meestal beginnen we met het geven van een feitelijke uitleg. Dat is onze natuurlijke neiging, maar die moeten we leren tegengaan. Vraag daarom eerst: ‘Vindt u het goed dat ik vertel hoe de ochtend is gegaan?’ Voordat je vertelt dat je hun moeder in bed hebt laten liggen, omdat ze slecht had geslapen.
6. Eigen gevoelens uiten
Zeg bijvoorbeeld ‘ik ben geschrokken van uw kritiek’ of ‘ik voel me gefrustreerd door deze situatie’. Dit kan het contact verbeteren, omdat jij ook je menselijke kant laat zien. Bovendien voelen familieleden de emoties toch wel. Spreek ze dan maar liever uit.
7. Eigen oplossingen uiten
Vertel wat jij ziet als mogelijke oplossing. Wees daarbij ook duidelijk over je beperkingen. Je kunt niet het onmogelijke doen.
8. Er samen uit proberen te komen
Probeer samen tot afspraken te komen over hoe het verder moet. Bekijk eventueel meerdere mogelijkheden en maak haalbare afspraken. Schrijf de afspraken op: wie doet wat en wanneer?
9. Afspraken nakomen
Spreek een moment af om de afspraken samen door te nemen en te kijken hoe het gaat.
Bron
'Mijn moeder lag om 11 uur nóg in bed' (2009), Huub Buijssen
