Liefdevolle zorg voor ouderen: hoe doe je dat?

Wat is belevingsgericht werken?

Vanuit vakmanschap actief en bewust kijken en luisteren naar de cliënt en zijn mantelzorgers, daar draait het om bij belevingsgericht werken. Zelf verantwoordelijkheid nemen is de opdracht. Centraal staan vier vragen:

1. Wat heb ik vandaag betekend voor de cliënt?
2. Hoe heeft de cliënt zelf keuzes kunnen maken?
3. Hoe doe ik het samen met cliënt, mantelzorger en familie?
4. Hoe heb ik vandaag vrijheid geregeld?

'We wisten dat we aan een cultuuromslag werkten. Het bleek een veranderproces dat de hele organisatie raakt: managementteam, leidinggevenden, van medewerkers van de receptie en keuken tot zorgmedewerkers', vertelt Toos Smulders.

Naast de cliënt staan

Marjolein van der Donk, projectleider en zorgmanager van De Waalboog: ‘In de afgelopen twee jaar hebben we samen met ambassadeurs van alle diensten deze verdiepingsslag in de praktijk gebracht aan de hand van vier belangrijke pijlers. Dat zijn attitude van medewerkers, eigen regie, samenredzaamheid en vrijheid. We zijn gestart met de carrousel. Elke afdeling ging een half jaar aan de slag met een pijler. Na een half jaar werd er gewisseld. De carrousel heeft nu zijn rondje gedraaid, belevingsgericht werken heeft wortels gekregen, is tot bloei gekomen en groeit door!’

Wat is bereikt?

Van der Donk: ‘De vrijheid van bewoners en eigen regie van bewoners is zichtbaar verbeterd. De resultaten uit het recente cliënttevredenheidsonderzoek en de externe audit bevestigen dit. Externe auditors gaven aan dat belevingsgericht werken niet alleen mooi op papier staat, maar dat het concreet vertaald wordt op de afdelingen. Medewerkers spreken met passie over hun werk en kunnen mooie voorbeelden laten zien’.

'Belevingsgericht werken is voor mij...'

• Margriet Haaima (EVV’er): 'Belevingsgericht werken is voor mij... goed luisteren, kijken en overleggen om er achter te komen wat een bewoner echt wil.'
• An Damen (zorgmanager): 'Belevingsgericht werken is voor mij... van regels naar mensen.'
• Mevr. Genemans (bewoonster woonzorgcentrum Nijevelt): ‘De medewerkers zijn hier fantastisch. Ze luisteren echt naar je, en willen het je graag naar de zin maken.’
• Nancy Ariëns (verzorgende): 'Belevingsgericht werken is voor mij… een welkome toevoeging die bijdraagt aan het geluk van de bewoners.'

M. Rensen, medewerker Kleinschalig wonen:

'Een bewoner van een kleinschalige woning mag zijn woning niet alleen verlaten omdat hij dan de weg terug niet meer kan vinden. Hij voelt zich daardoor opgesloten en protesteert dan ook heftig.

We hebben dit probleem deels kunnen oplossen door het gesprek met de geestelijk verzorger buiten de woning te laten plaats vinden. Ze maken samen een wandeling. Zo kan hij even uit de woning weg, wat hem het gevoel van vrijheid geeft.

De geestelijk verzorger kan het gesprek in alle rust voeren. Ook geeft het de andere bewoners en medewerkers even rust. Als de bewoner terugkomt in de woning is hij veel rustiger dan anders.'

Ook aan de slag met belevingsgericht werken?

Stichting de Waalboog heeft samen met Vilans de oogst van twee jaar hard werken gebundeld in een mooie brochure (pdf, zie downloads). Marjolein van der Donk: ‘In deze brochure delen we onze ervaringen en successen. We hopen dat het de lezer inspireert om met belevingsgericht werken aan de slag te gaan en te blijven’.

Op het kennisplein Zorg voor Beter staan diverse handige tools:

• Gedicht 'Kijk nog eens goed' (pdf, zie Downloads)
• Informatie over het geven van feedback in de ouderenzorg

Het verhaal van De Waalboog vind je hier:

• Brochure 'Belevingsgericht werken leeft!' (pdf, zie downloads)