Kiezen voor de beste zorg. Hoe doe je dat?
Gepubliceerd op: 04-03-2025
Als zorgverlener wil je de beste zorg verlenen aan je cliënt. Toch wordt er in de langdurige zorg nog te vaak gekozen voor interventies die verouderd zijn of waarvan niet bewezen is dat ze werken. Hoe verander je dit als je samen met je collega’s meer passende zorg wil leveren?
‘Bij passende zorg gaat het erom dat je doet wat werkt - op basis van Evidence Based Practise (EBP).’ Aan het woord is Jeltje Giesen. Ze werkte eerder zelf als verpleegkundige en is nu onderzoeker bij Vilans. Hier is ze bezig met een promotietraject naar passende zorg en helpt verpleegkundige teams om meer te doen met EBP.
Wat is passende zorg?
Passende zorg is een manier van samenwerken die ervoor zorgt dat iedereen ook in de toekomst goede zorg kan krijgen. Het gaat om een andere manier van denken over zorg. Minder focus op ziekte en behandeling en meer inzet op kwaliteit van leven en wat iemand wél kan.
Evidence Based Practise
‘EBP betekent zorg en ondersteuning geven op basis van de beste informatie die op dat moment beschikbaar is.’ vertelt Jeltje. ‘Kennis die je helpt om die zorg en ondersteuning zo goed mogelijk aan te passen aan wat de cliënt nodig heeft. Zo lever je zorg van de beste kwaliteit.’ Dat klinkt logisch, maar gebeurt nog lang niet altijd in de praktijk. ‘Het komt nog vaak voor dat er verouderde zorg wordt geleverd of zorg die goed is bedoeld, maar wel schadelijk is. Zo weten we dat er bij decubitus nog vaak wordt gezwachteld om wondvocht te voorkomen, terwijl dit de wond in de praktijk juist verergert. Dit soort handelingen wordt vanuit een jarenlange traditie gedaan, maar niet op basis van de nieuwste inzichten. In zulke gevallen wordt er dus eigenlijk zorg geleverd die niet iets bijdraagt aan de gezondheid of zelfs schadelijk kan zijn. Dan heb je het dus eigenlijk over slechte zorg.’ En dat komt volgens haar omdat het best moeilijk is om iets wat je altijd hebt gedaan niet meer te doen.
Meer tijd voor kwaliteit
Toch benadrukt ze dat het niet meer doen van bepaalde handelingen kan zorgen voor tijdswinst en kwaliteitsverbetering. Jeltje: ‘Als je het hebt over EPB, dan denken veel mensen dat dit betekent dat je iets moet met moeilijke wetenschappelijke artikelen, maar vaak is er al heel veel uitgezocht. Begin klein, kijk eerst eens met je team naar de ‘Beter Doen en Beter Laten-lijst’ en bespreek samen welke handelingen of interventies je voortaan beter niet meer kunt doen. Vraag je af: welke zorg is er nodig? Nog te vaak denken we: hoe meer zorg iemand krijgt, hoe beter. En vraag je ook af waarom je de dingen doet zoals je ze altijd deed en of het niet beter anders kan. Zo komt er ook weer ruimte vrij om nieuwe dingen te proberen.
Vraag je af: welke zorg is er nodig? Nog te vaak denken we: hoe meer zorg iemand krijgt, hoe beter.
Jeltje Giesen, onderzoeker bij Vilans
Samen verantwoordelijk
Vaak worden er in organisaties grote trajecten opgezet om veranderingen door te voeren, maar dat is helemaal niet nodig. ‘Kijk vooral wie binnen het team het leuk vindt om in de literatuur te duiken en/of om het team mee te nemen in nieuwe inzichten die er zijn rond specifieke interventies. Diegene moet dan natuurlijk wel de tijd en ruimte hiervoor krijgen van de organisatie, benadrukt ze. ‘Daarnaast ben je als team uiteraard samen verantwoordelijk voor de kwaliteit van de zorg. Dus de kwaliteitsverpleegkundige of andere trekker moet de rest van het team wel bij de veranderingen betrekken en ook hun input of signalen meenemen. Sta bijvoorbeeld ieder werkoverleg standaard even stil bij wat er anders of beter kan.’
Meer weten?
- Meer informatie over EBP vind je op de pagina Evidence Based Practice.
- Bewust kiezen voor werkende interventies om de cliënt meer eigen regie of kwaliteit van leven te geven en de druk op het zorgpersoneel te verlichten. Lees ook eens het artikel 'Passende zorg is minder ‘ik’ en meer ‘wij’’.