Casus 5: Onbevredigde behoeftes

Meneer de Jong is 73 jaar en heeft dementie. Hij woont op een kleinschalige verblijfsafdeling. Hij was en is een charmante man. Een echte ‘womanizer’, die heel prettig in de omgang is. Maar op een dag treffen de medewerkers hem aan in de slaapkamer van zijn diep demente buurvrouw. Meneer de Jong is aan het masturberen met hulp van haar hand. Een dag later vinden de medewerkers hem bij de buurvrouw in bed. Er is nog niets gebeurd, hij ligt nog op de dekens, maar zijn intentie is duidelijk.

Paniek!

Het team is in rep en roer. Dit kan niet, dit moet stoppen! Meneer de Jong moet van de buurvrouw afblijven. Zij moet beschermd worden. Niemand denkt: ‘We moeten meneer de Jong helpen’. Meneer de Jong gaat inderdaad ver over de grenzen van zijn buurvrouw heen. Begrenzen van zijn gedrag is stap één. Maar aandacht voor zijn behoeftes is minstens zo belangrijk. En misschien kan het een niet zonder het ander.

Beide invalshoeken komen terug in de aanpak:

1. Het team wordt gehoord: het klopt dat de buurvrouw beschermd moet worden. Ze is diep dement en weet niet wat ze doet. De buurvrouw moet veilig zijn.
2. Het team krijgt educatie: meneer de Jong heeft normale, gezonde behoeftes. Door zijn dementie kan hij daar geen gepaste uiting aan geven. Blijkbaar raakt hij geprikkeld door zijn buurvrouw. Hij is zoekende. Maar dat meneer de Jong nog zin heeft in seks is niet raar. Het is dus zaak ervoor te zorgen dat hij zijn gezonde behoeftes kan bevredigen. Ook om te voorkomen dat het beeld ontstaat van meneer de Jong als vieze man. Of dat de medewerkers hem heel erg in de gaten gaan houden, waardoor meneer de Jong zich betrapt gaat voelen. Dat zou hij niet begrijpen.

Gekozen oplossing

Al pratende beseft het team: ‘Wacht eens, meneer de Jong geeft een signaal af. En wij herkenden het niet.’ Juist door meneer de Jong de mogelijkheid te bieden zijn behoeftes te bevredigen, kan het team de buurvrouw beschermen. Ook de familie van meneer de Jong wordt betrokken. Zijn echtgenote wil maar één ding: dat haar man de buurvrouw niet meer lastigvalt.

Zelf wil ze daar geen rol in hebben. Gelukkig zijn er andere manieren: erotisch stimulerend materiaal, in de vorm van pornoblaadjes of een film, of een sekswerker. Zijn echtgenote vindt alles goed. Voor meneer de Jong blijkt een pornoblaadje genoeg. ’s Avonds, als het bezoek weg is, leggen de medewerkers het klaar op zijn bed. Dankzij het pornoblaadje ervaart hij opwinding en kan hij masturberen op zijn kamer. Hij valt de buurvrouw niet meer lastig.

Bron

Publicatie Intimiteit en seksualiteit in het verpleeghuis (pdf), 2018, Waardigheid en trots