Zorg laten aansluiten bij de fase
Gepubliceerd op: 21-07-2022
Bij de zorg en ondersteuning van mensen met dementie is het van belang om aan te sluiten bij de fase waarin iemand zich bevindt. Bij belevingsgerichte zorg wordt er uitgegaan van de ik-beleving: hoe ervaart iemand zichzelf en de wereld om hem heen. Hieronder vind je meer informatie over de vier fasen die binnen deze methodiek beschreven worden (C. van der Kooij, 2002). Bij iedere fase staat ook een casus ter illustratie van belevingsgerichte zorg. De casus kan gebruikt worden in het onderwijs, of ter bespreking in een teamoverleg om beter te leren omgaan met dementie.
Fase: het bedreigde ik
De cliënt wordt geconfronteerd met verlies van mogelijkheden als gevolg van cognitieve stoornissen (met name geheugen- en oriëntatiestoornissen).
Wat moet je doen?
Proberen het gevoel van angst en onveiligheid te verminderen. Daarnaast: beroep doen op vaardigheden die niet achteruit zijn gegaan, de cliënt informeren over de concrete werkelijkheid om hem heen (realiteitsoriëntatie).
Download 'Casus 1 uit de praktijk: 'het bedreigde ik' (pdf)' en 'Casus 2 uit de praktijk: 'het bedreigde ik' (pdf)' onderaan bij downloads.
Fase: het verdwaalde ik
De cliënt raakt steeds meer gedesoriënteerd en verdwaalt in de wereld en het eigen verleden.
Wat moet je doen?
Houvast bieden, de dagelijkse leefomgeving structureren. Verder: zoveel mogelijk aansluiten bij de interesses en behoeften van de cliënt.
Download 'Casus uit de praktijk: 'het verdwaalde ik' (pdf)' onderaan bij downloads.
Fase: het verborgen ik
De cliënt verdwijnt in de eigen innerlijke wereld en heeft geen tijdsbesef meer. Het contact met de omgeving gaat verloren.
Wat moet je doen?
Aanbod aansluiten op de directe zintuiglijke behoeften (warmte, rust, prettige sfeer) en beleving (warm/koud, honger/dorst, pijn) van de cliënt. Verder: rustige, prikkelarme leefomgeving creëren.
Download 'Casus uit de praktijk: 'het verborgen ik' (pdf)' onderaan bij downloads.
Fase: het verzonken ik
Het besef van zichzelf en de leefomgeving gaat helemaal verloren. Er is nauwelijks nog sprake van zichtbare emoties. De beleving van de dingen is grotendeel zintuiglijk. Communicatie is niet meer mogelijk.
Wat moet je doen?
Inspelen op de lichamelijke behoeften, lichamelijk contact maken (koesteren), praten (zacht, rustig - de woorden zijn niet belangrijk), prettige zintuiglijke prikkels aanbieden.
Download 'Casus uit de praktijk: 'het verzonken ik' (pdf)' onderaan bij downloads.
Downloads