Genogram maken: de generaties in beeld

Wil jezelf een genogram maken? Bij Downloads op deze pagina vind je het bestand om een genogram te maken. 

Levensgeschiedenis in beeld

Het is een mooi opstapje voor de zorgverlener om de levensgeschiedenis van de bewoner te leren kennen. Voor de bewoner is dit een gelegenheid om zijn levensverhaal te vertellen en te ervaren dat zorgverleners er aandacht en belangstelling voor hebben. Ook belangrijke familiegebeurtenissen zoals sterfgevallen, verhuizingen en verbroken contacten kunnen hierin worden opgenomen.

Maken van een genogram

Voor het maken van een genogram zijn alleen potlood, papier en kennis van symbolen nodig. Maak een kopie van het genogram: één voor de bewoner en één voor het dossier.

Een genogram kan emoties oproepen. Daarom zijn er twee grondregels:

• maak een eenvoudige start.
• begin met feiten.

Gezin van herkomst

Begin met het gezin van herkomst (moeder, vader, broers/zusters). Stel vragen zoals:

• Laten we beginnen bij uw moeder. Wanneer is zij geboren en waar is zij geboren?
• Wanneer en waar ontmoette zij uw vader? Wanneer zijn zij getrouwd?
• Hoeveel kinderen hebben ze samen gekregen?

Eigen gezin

Vervolg met vragen over het eigen gezin van de bewoner (partner, kinderen). Voorbeeld:

• Waar en wanneer ontmoette u uw partner?
• Hebt u kinderen uit deze relatie gekregen?
• Was uw eerstgeborene een zoon of een dochter?

Feitelijke gegevens

Inventariseer in het begin vooral de feitelijke gegevens zoals de naam, de leeftijd en het geslacht van elke persoon. Wanneer het gesprek vordert, kunnen gevoeliger onderwerpen besproken worden. Maak wel steeds een inschatting naar de emotionele reactie van de bewoner. Zo kunnen het vroeg overlijden van personen die voor de bewoner belangrijk zijn geweest, verdriet oproepen. Scheidingen of breuken in de relatie met de kinderen kunnen eveneens verdriet of boosheid oproepen. Als blijkt dat het maken van een genogram een grote impact heeft op het gevoelsleven van de bewoner, dan kan een andere zorgverlener zoals maatschappelijk werker, psycholoog of geestelijk raadgever hulp of ondersteuning bieden.

Al deze gegevens geven inzicht in de familiestructuur en helpt de zorgverlener om de culturele achtergrond van de bewoner te leren kennen en de plaats die de bewoner in dit geheel inneemt. Dit biedt tevens de mogelijkheid om een inschatting te maken van de manier waarop familieleden met elkaar omgaan.