5 kenmerken van actief luisteren

Wat is actief luisteren? 

• Je hoort en ziet wat de ander zegt.
• Je verwerkt deze boodschap.
• Je laat - verbaal en non-verbaal - blijken dat je de ander begrijpt. 

Hoe luister je actief? 

Actief luisteren vraagt om inleving, lef, concentratie en doorzettingsvermogen. Om een betere en ‘actieve’ luisteraar te worden, is het belangrijk om te oefenen. Hang de pdf op, zo kun je er (dagelijks) mee bezig zijn. De 5 kenmerken van actief luisteren in een goed gesprek zijn:

1. Geef aandacht 

• Richt je volledig op de ander en herhaal in je hoofd wat de ander zegt.
• Laat de boodschap van de ander echt binnenkomen.
• Zorg voor oogcontact, kijk de ander aan (maar ga niet zitten ‘staren’ naar de ander).
• Zet je eigen gedachten opzij, denk niet alvast na over wat jij wil zeggen.
• Laat je niet afleiden, dus: mobiel uit, niet ‘even’ een verslag doorlezen of je mail checken. 
• ‘Luister’ naar de lichaamstaal van de ander, kijk heel goed.

2. Laat zien dat je luistert 

• Knik zo nu en dan (op een manier en tempo die bij jou past).
• Lach en laat je gezicht ‘spreken’. 
• Zeg zelf niets, hou zelf je mond dicht.
• Let op je lichaamshouding: open en uitnodigend en probeer ‘rust’ uit te stralen. Moedig de ander aan door zo nu en dan te ‘hummen’ of ‘ja ja’ te zeggen. 

3. Geef feedback 

• Vat samen wat de ander zegt: ‘Wat ik hoor is…’ of ’Als ik je goed begrijp.’
• Stel open vragen als: ‘Wat bedoel je daarmee?’ of ‘Is dit wat je bedoelt?’
• Als je emotioneel geraakt wordt, zeg dat en vraag om meer informatie. ‘Ik begrijp je misschien niet goed, want wat je vertelt raakt me nogal of vat ik misschien te persoonlijk op’, ‘Wat ik denk dat je zegt is.. Is dat wat je bedoelt?’

4. Stel je mening en oordeel uit 

• Laat de ander uitpraten.
• Onderbreek niet met tegenargumenten of met je eigen verhaal.
• Denk na voor je je mening of oordeel geeft. Tel eerst tot drie (of tien…).

5. Reageer gepast 

• Reageer open, eerlijk en begripvol.
• Geef je mening respectvol. 
• Behandel de ander zoals je zelf behandeld wil worden.

Actief luisteren lukt beter als je je eigen gevoelige plekken kent en ontspannen blijft. Verder kan het helpen om aantekeningen te maken.

Infographic: 5 kenmerken van actief luisteren

Actief luisteren doe je door het inzetten van deze 5 kenmerken:

1. Geef aandacht
2. Laat zien dat je luistert
3. Geef feedback
4. Stel je mening en oordeel uit
5. Reageer gepast