10 tips: Hoe houd je je team betrokken bij infectiepreventie?

Marloes is adviseur leren en ontwikkelen bij Vilans, haar collega Marieke Goris is adviseur richtlijnen en toepassing. Ze geven teams en organisaties tips over het betrokken blijven bij infectiepreventie.

Hoe staat het bij jullie met infectiepreventie?

‘We vragen zorgprofessionals dan hoe het in hun team staat met infectiepreventie, bijvoorbeeld aan de hand van dit plaatje:

Reacties zijn dan: ‘Ik kies no. 6: ik ken de regels, maar vind mijn ketting zó mooi!’ of ‘Bij ons is het eerder schaap 3: je ziet het niet.’ Marloes: ‘Ja, die houding van “ach, het zal mijn tijd wel duren” is herkenbaar. Maar ga je er langer over met elkaar in gesprek, dan is iedereen het eens dat infectiepreventie nodig is. Dat het vanzelfsprekend zou moeten zijn.’

Ze benadrukt dat het een onderwerp is dat je positief moet benaderen. ‘Ik zeg dus niet: elkaar aanspreken, maar liever elkaar coachen of meenemen. Ook kun je in de zorg beter met ervaringsleren werken dan met boeken of e-learnings.’

Hoopgevend: persoonlijke hygiëne kun je beïnvloeden

De meeste teams geven zichzelf op het gebied van infectiepreventie een zes of een zeven. ‘De grootste winst valt te halen bij de persoonlijke hygiëne van de zorgprofessional. Dat is hoopgevend. Want met de juiste kennis en middelen kun je die beïnvloeden,’ vertelt Marloes. ‘Regels moeten bijvoorbeeld zwart-wit zijn en vooral niet grijs. Niet: deze nepnagels wel en die niet, wees duidelijk.’ Marieke: ‘Zorg ervoor dat de leidinggevende dit ondersteunt. Zodat de aandachtsvelder of een ander teamlid discussies over regels kan terugleggen bij de leidinggevende.’ Marloes: ‘Je vertrouwt op iemands professionaliteit, maar er moet een vangnet zijn. Er zijn voorbeelden van een leidinggevende die een teamlid dat zich niet aan de regels houdt tijdelijk naar huis stuurt. Ook met de bureaus voor invallers en uitzendkrachten moeten goede afspraken worden gemaakt. Uiteindelijk ga je terug naar de basis: wil jij goede zorg verlenen? Dan hoort infectiepreventie daarbij!’

Doe het samen

Je hebt ’s morgens een klinische les gehad over handen wassen en let er die dag extra goed op. Toch pak je even snel een vies rollatorhandvat beet. ‘Bewustwording en zelf doordenken, daar komt het op aan. Herhaling en ondersteuning helpen daarbij’, stelt Marloes. ‘Coach elkaar, ga in gesprek. En dan nog: de professional moet het zelf doen.’

Marieke loopt alle rollen langs van iedereen die binnen een organisatie een taak heeft op het gebied van infectiepreventie. ‘Er komt een hoop bij kijken. Naast je directe collega’s hebben ook anderen hun verantwoordelijkheid: het management, de huishoudelijke dienst, vrijwilligers, de bestuurder, behandelaren, noem maar op. Je hoeft het niet alleen te doen.’

Tips en trucs

Marieke doorloopt een lijst met tips voor teams die morgen aan de slag willen met het vasthouden van de aandacht voor infectiepreventie:

• Gebruik de kracht van herhaling.
• Doe het samen en persoonlijk. Overleg met elkaar, ga ook 1 op 1 in gesprek.
• Kijk achterom naar wat je al hebt bereikt. Geef ook positieve punten uit een audit aandacht, dat motiveert.
• Voorbeeldgedrag: bespreek samen of managers hun ringen ook af moeten doen.
• Begin klein, sluit aan op projecten die er al zijn. Bouw voort op wat al goed gaat.
• Wees positief: steeds minder mensen met ringen, fijn!
• Zorg voor zo min mogelijk grijze gebieden, kies voor duidelijke regels.
• Spreek je leidinggevende aan op ondersteuning, faciliteiten en benodigde tijd.
• Pak ook infectiepreventie methodisch aan: wat is lastig, waarom, wat doen we eraan?
• Word deelnemer aan het programma ‘Samen werken aan infectiepreventie.’ Je kunt dan bijvoorbeeld een coach krijgen.

Dit artikel is geschreven naar aanleiding van de ‘Inspiratiebijeenkomst: aan de slag met hygiëne en gedrag’ op 6 november 2023. Marloes Keulemans en Marieke Goris gaven een workshop over samenwerken rond het thema infectiepreventie. Wil je meer tips lezen over hygiëne en gedrag? Bekijk dan ook eens deze tips op Zorg voor Beter.