6 tips voor eigen regie in het verpleeghuis

1. Laat ouderen zelf beslissingen nemen en deze (deels) uitvoeren

Laat ouderen sommige handelingen zelfstandig uitvoeren en daardoor eigen regie voeren. Geef ruimte om bijvoorbeeld na hulp bij het douchen zelf make-up aan te brengen, sieraden uit te kiezen en parfum op te doen.

2. Laat ouderen eigen regie voeren door proactieve beïnvloeding

Als een oudere zelf kan beslissen maar deze beslissing niet kan uitvoeren, neem dan ruimte om te achterhalen wat deze wensen zijn. Bijvoorbeeld door de oudere te laten beslissen of de gordijnen open of dicht moeten. Of door ze te laten beslissen of ze die dag op bed gewassen willen worden of niet. Doe dit dan als het kan of leg uit waarom het niet mogelijk is.

Voor ouderen met spraakproblemen is het lastig om deze wensen (verbaal) duidelijk te maken. Als zorgprofessional kun je dan letten op non-verbale uitingen en deze hardop benoemen. Dit is vooral mogelijk wanneer je de oudere goed kent.  

3. Geef ouderen de kans om de regie over te dragen aan anderen

Ouderen bewust een keuze over te laten dragen aan anderen is een vorm van eigen regie. Als een oudere bijvoorbeeld slechtziend is kan deze een kledingaankoop aan een kind overlaten. Het vertrouwen dat die ander de wensen en behoeften kent, zorgt ervoor dat iets gebeurt zoals de oudere dat graag wil. Ga als zorgprofessional het gesprek aan met de mensen die de wensen van de oudere uitvoeren. Laat weten dat je op de hoogte bent en waardeer deze mensen. 

4. Laat ouderen zelf besluiten hoe ze de ruimtes om hen heen willen gebruiken

Laat ouderen zelf een keuze maken op welke wijze ze gebruik willen maken van de ruimtes in het verpleeghuis. Dat is een manier van eigen regie voeren. De een blijft graag op de eigen kamer met de deuren dicht en andere bewoners houden de deur graag open.  

5. Laat ouderen zelf beslissingen nemen over hoe ze hun tijd willen besteden

Geef ouderen in de ruimtes tussen vaste momenten, zoals zorg- en maaltijdenmomenten, de mogelijkheid om eigen regie te voeren. Ouderen kunnen dan bijvoorbeeld vrienden ontmoeten, mailtjes sturen, breien, schilderen, eten koken, kinderen en kleinkinderen zien, muziek luisteren of tv kijken.

6. Geef ouderen de kans om zelf te beslissen over belangrijke zaken 

Laat ouderen (waar mogelijk) bijvoorbeeld zelf een beslissing nemen over een verhuizing naar een verpleeghuis. Of over een opname in het ziekenhuis bij hartfalen, ook al haalt dat niet veel meer uit volgens de verpleeghuisarts.

Eigen regie wordt soms opgevat als zelf doen, onafhankelijk zijn. Maar juist dat ‘zelf doen’ is vaak niet meer of nog maar deels mogelijk voor mensen in het verpleeghuis. Wat vaak nog wel kan is zelf beslissen over hoe je iets wilt en dit duidelijk maken aan de mensen om je heen. Maar het verpleeghuis kent veel structuren zoals dienstroosters, pauzetijden en protocollen. En tegelijkertijd hebben medebewoners ook wensen en behoeftes en moet personeel keuzes maken. Om ouderen op een persoonsgerichte manier eigen regie te laten voeren, helpt het als zorgprofessionals ouderen goed kennen. Andere tips zijn om goed naar de wensen te luisteren of het leren herkennen van gebaren.   

Meer weten? 

Wil je meer weten over eigen regie in het verpleeghuis of over het onderzoek? Bekijk dan de website van mensgerichte ouderenzorg. Op deze website vind je ook video’s met casussen uit de praktijk. Deze kunnen zorgprofessionals helpen om het gesprek over eigen regie te voeren. Mensgerichte ouderenzorg is van de Academische Werkplaats Ouderen van Tranzo, onderdeel van Tilburg University. Bekijk voor meer informatie over Tranzo ook eens deze website.