Reiniging eigen tanden en kiezen

Tandenborstels

Er zijn verschillende soorten tandenborstels op de markt, namelijk: 

• roterende elektrische tandenborstels (met een ronddraaiende beweging);
• sonische elektrische tandenborstels (met een vibrerende beweging);
• handtandenborstels;
• kindertandenborstels;
• driekoppige tandenborstels. 

Uit onderzoek blijkt dat het beter is om een elektrische tandenborstel te gebruiken. Deze verwijdert namelijk beter plak. Maar toch zijn deze niet altijd geschikt. Het trillen en geluid kunnen beangstigend werken. Wekt een elektrische tandenborstel angst op? Dan is het advies om een handtandenborstel te gebruiken.

Vervang iedere 3 maanden je tandenborstel

Het is belangrijk om minimaal één keer per drie maanden je tandenborstel te vervangen .Of eerder als de haartjes versleten zijn. Dat geldt voor iedere tandenborstel. Uit onderzoek van het TNO blijkt dat een gemiddelde tandenborstel na drie maanden gebruik te zijn wel 7 miljoen bacteriën kan bevatten.

Producten om tussen de tanden en kiezen te reinigen

Gebruik voor het schoonmaken tussen de tanden een van de volgende hulpmiddelen: 

• rager: dit is een klein borsteltje met haartjes;
• stoker: dit is een langwerpig houtje met een ‘platte’ en een ‘bolle’ kant;
• softpick: softpicks lijken op ragers, alleen is hun kern van rubber;
• floss: dit is een draad dat bestaat uit zijden of nylon geweven draadjes die met een waslaag omgeven zijn. 

De rager werkt het beste en floss het minste. Floss is namelijk te dun om goed plak weg te kunnen halen. Lees meer over reiniging tussen de tanden en kiezen.

Tandpasta’s 

Normaal gesproken poets je de tanden met gewone tandpasta. Dit betekent dat je poetst met een tandpasta waarin genoeg fluoride zit, namelijk 1400-1500 parts per million (ppm). Het merk maakt niet uit, zolang er maar fluoride inzit. 

Er zijn duurdere tandpasta’s op de markt. Hierin zitten bepaalde stoffen die belangrijk kunnen zijn. Denk hierbij aan Sensodyne® voor gevoelige tanden of Parodontax® bij bloedend tandvlees. Op advies van tandarts/mondhygiënist kan er gebruik worden gemaakt van Perio-Aid® gel of -spray. Perio-Aid® kan als ondersteuning van de mondhygiëne gebruikt worden. Of als er in de mond tandheelkundige ingrepen zijn gedaan. Een spray vervangt niet het tandenpoetsen.

Gebruik geen kindertandpasta! Waarom niet? In deze tandpasta zit veel minder fluoride. Fluoride is belangrijk om de tanden en kiezen sterk te houden. Ook wanneer iemand niet goed kan slikken wordt het advies gegeven om tandpasta voor volwassenen te gebruiken. Eventueel kan je het teveel aan tandpasta weghalen met een gaasje. 

Vindt iemand de ‘normale’ de tandpasta vies? Probeer dan eens de volgende tandpasta’s:  

• Mentholvrije tandpasta (Elmex®).
• Juniortandpasta (Elmex®, Zendium® of Vitis-junior®) smaakt zoeter en bevat wel de juiste fluorideconcentratie, in tegenstelling tot peutertandpasta.
• Vitis-ortho® tandpasta smaakt naar appel.
• Tandpasta’s die weinig schuimen, zoals Meridol® en Dentaid Xeros®

Heeft een cliënt meer kans op gaatjes? Dan kan het mondzorgteam adviseren om een tandpasta met meer fluoride te gebruiken, namelijk de Duraphat 5000 ppm tandpasta. Deze tandpasta beschermt de tanden en kiezen beter tegen gaatjes. Duraphat 5000 ppm moet alleen op advies van het mondzorgteam gebruikt worden en is op recept verkrijgbaar.

Aanbevelingen

• Maak iedere dag voor het tandenpoetsen eerst de ruimten tussen de tanden en kiezen schoon door gebruik te maken van ragers of stokers.
• Maak tanden en kiezen en het tandvlees schoon met een (elektrische) tandenborstel met fluoridehoudende tandpasta. Het is voor de cliënt het fijnst wanneer er een vaste volgorde wordt aangehouden met poetsen. Houd hierbij de lippen en wangen opzij om te zien wat je doet. 
• Zet de handtandenborstel of sonische elektrische tandenborstel in een hoek van 45 graden op het tandvlees, naar de tand gedraaid. Maak dan kleine heen en weer gaande of trillende bewegingen.
• Gebruik je een elektrisch roterende tandenborstel? Zet deze dan recht op de rand van tanden of kiezen en het tandvlees. Houd de borstel stil (of gedurende twee tellen iets meebewegend met de vorm van het gebitselement) zodat je iedere tand of kies los van elkaar kunt poetsen.
• Cliënten hebben regelmatig een andere sensomotorische waarneming in het mondgebied. Dat betekent dat prikkels, op het gebied van voelen, proeven, ruiken en horen tijdens de dagelijkse mondverzorging anders ervaren kunnen worden. Werk daarom vanuit de minst gevoelige regio naar de meer gevoelige regio. Dus buitenkant boven, buitenkant onder, kauwvlak boven, kauwvlak onder, binnenkant boven en binnenkant onder, tong, gehemelte. Zorg dat de overgang van de tanden en kiezen naar het tandvlees goed wordt gepoetst. 

Deze aanbevelingen staan in de richtlijn Mondverzorging.

Handige filmpjes over mondzorg

In de filmpjes van mondzorgdienst Omnios krijg je onder meer uitleg over

• tandenpoetsen
• schoonmaken tussen de tanden en kiezen
• poetshoudingen
•  het schoonmaken van een prothese
• schoonmaken van een mond zonder tanden  

Poetskaarten

Poetskaarten helpen je om de mondverzorging gemakkelijker en beter te maken. Ze zijn gemaakt door mondzorgprofessionals en voor zorgprofessionals. Bekijk de poetskaarten.