Opdrachten - Kracht en veerkracht van mantelzorgers

Met deze opdracht leer je wat we precies bedoelen met draagkracht en draaglast. Je gaat bij jezelf na wat jouw eigen draagkracht en draaglast zijn en je leeft je in de situatie van een jonge mantelzorger in.

• Tijdsduur: stap 1 (huiswerk): 45 minuten, stap 2 (huiswerk of in de klas): 20 minuten, stap 3 (in de klas): 40 minuten
• Materiaal: film Studerend mantelzorger. 
• Hand-out: 'Jouw draagkracht en draaglast'. Deze vind je onderaan het hoofdstuk 'Kracht en veerkracht van mantelzorgers' bij downloads. 

Stap 1: Wat zijn jouw draagkracht en draaglast?

Bepaal je eigen draagkracht en draaglast door een week lang bij te houden wat jouw energievreters én energiegevers zijn. Maak gebruik van:

• de weegschaal (zie hand-out Jouw draagkracht en draaglast) of
• een energiedagboek (zie pagina 13 in Op weg naar vitaliteit)

Hoe pakt de balans uit? Wat kun je doen om jouw draagkracht te vergroten en/of je draaglast te verlagen?

Stap 2: Leef je in

Bekijk de film Studerend mantelzorger en leef je in de situatie van deze mantelzorger in. Vraag je af:

• Hoe zou voor haar de balans tussen draagkracht en draaglast zijn?
• Wat zou zij kunnen doen om haar draagkracht te vergroten en/of haar draaglast te verlagen?

Stap 3: Bespreek met elkaar

Bespreek je inzichten en conclusies met je klasgenoten in de klas. Schrijft op wat de do's en don'ts zijn.

Het is belangrijk dat je oog hebt voor de mantelzorger. Want de mantelzorger is onmisbaar voor de cliënt, maar ook voor jou als professional. Met deze opdracht leer je de veranderingen in de draagkracht en draaglast van de mantelzorger te zien. Anders gezegd: je leert veranderingen signaleren. Hierbij kun je verschillende, handige instrumenten gebruiken. Je voert deze opdracht uit tijdens jouw stage of op jouw werkplek.

• Tijdsduur: 180 minuten
• Materiaal: Observatie-instrument: EDIZ, CSI (zie downloads) of Drie-minuten-check
• Hand-out: 'Observatie mantelzorger'. Deze vind je onderaan het hoofdstuk 'Kracht en veerkracht van mantelzorgers' bij downloads.

Stap 1: Zoek een mantelzorger

Zoek een mantelzorger binnen jouw stage of werkplek.

Stap 2: Observeer

Observeer de mantelzorger en schrijf op wat je ziet en hoort in de tabel van de hand-out Observatie mantelzorger.

Stap 3: Schat zelf de belasting in

Hoe schat jij de belasting van de mantelzorger in? Geef argumenten voor jouw inschatting aan de hand van wat je observeert.

Stap 4: Bereid je voor op een gesprek

Kies een instrument om te zien hoe groot de belasting van de mantelzorger is, bijvoorbeeld: EDIZ, CSI of Drie-minuten-check. Lees de instructie. Bereid je voor op een gesprek met de mantelzorger.

Stap 5: Houd het gesprek

Neem de checklist af. Wat zegt de uitslag van de checklist jou? Klopt deze met jouw observaties?

Stap 6: Evalueer

Bespreek de uitslag ook met je werkbegeleider. Is er actie nodig voor deze mantelzorger? Moet de mantelzorger doorverwezen worden? Waar zou je de mantelzorger in kunnen ondersteunen?

Stap 7: Opnieuw in gesprek

Ga opnieuw het gesprek aan met de mantelzorger en bespreek de uitslag van de checklist en de eventuele acties die je met je werkbegeleider hebt bedacht.

Stap 8: Reflecteer

Maak een verslag van het gesprek dat je met de mantelzorger hebt gehouden. Reflecteer op je gesprekstechniek: wat deed je goed in het gesprek en wat zou je de volgende keer anders kunnen doen?

Gaat het niet goed met de mantelzorger? Is de draaglast te groot? Als jij als professional ziet dat het niet goed gaat (anders gezegd: er is geen balans tussen de draagkracht en de draaglast), dan moet je in gesprek gaan met de mantelzorger. In dit rollenspel oefen je hoe je zo’n gesprek voert.

• Tijdsduur: 60 minuten
• Materiaal: filmpje Een hard gelach, brochure Op weg naar vitaliteit
• Hand-outs: hand-out Cases, hand-out Voorbeeldvragen voor het bespreken van de draagkracht en draaglast, hand-out Aanwijzingen voor het rollenspel. Deze vind je onderaan het hoofdstuk 'Kracht en veerkracht van mantelzorgers' bij downloads.

Stap 1: Kies een casus

Bekijk het filmpje Een hard gelach of kies een van de cases uit de hand-out Cases.

Stap 2: Bespreek met elkaar

Bespreek in viertallen wat volgens jullie de draagkracht en draaglast van de mantelzorger zijn.

Stap 3: Bereid het rollenspel voor

Bereid met hetzelfde viertal een rollenspel voor waarin je als professional samen met de mantelzorger de draagkracht en draaglast in beeld gaat brengen. Welke vragen kun je stellen?

Tip: inspiratie nodig? Gebruik de hand-out Voorbeeldvragen voor het bespreken van de draagkracht en draaglast en de vragen in de brochure Op weg naar vitaliteit. Lees ook de tips (zie: Onderwerpen > In gesprek met mantelzorgers: tips). Bespreek samen de tips voor de basishouding.

Stap 4: Het rollenspel

Speel met je vier klasgenoten het rollenspel. Bekijk de aanwijzingen daarvoor in de hand-out Aanwijzingen voor het rollenspel.

Stap 5: Praat na met de klas

Praat met je klas na over het rollenspel en trek conclusies: wat zijn belangrijke aandachtspunten bij het voeren van een gesprek met de mantelzorger over draagkracht en draaglast? Vergelijk deze met de tips (zie: Onderwerpen > In gesprek met mantelzorgers: tips).

Wat heb jij geleerd over de draagkracht en draaglast van mantelzorgers? Wat zijn voor jou belangrijke dingen? In deze opdracht zet je je actiepunten op een rij en deel je deze met de klas.

• Tijdsduur: 15 tot 30 minuten
• Hand outs: hand-out Jouw actiepunten, hand-out Wat ik meeneem. Deze vind je onderaan het hoofdstuk 'Kracht en veerkracht van mantelzorgers' bij downloads.

Stap 1: Schrijf op

Schrijf je eigen actiepunten op en gebruik daarbij de hand-out Jouw actiepunten.

Stap 2: Creatieve boodschap

Verwerk dat wat je leerde in een creatieve boodschap, met je klasgenoten of alleen. Kies zelf een vorm hiervoor. Ideeën daarvoor vind je in de hand-out Wat ik meeneem.

Stap 3: Presentatie

Presenteer je creatieve boodschap aan de klas.