Opdrachten - Communiceren met mantelzorgers

Met deze opdracht leef je je in de situatie van een mantelzorger in. Je denkt na over wat jij belangrijk vindt in de communicatie tussen de professional en de mantelzorger.

• Tijdsduur: 20 minuten
• Materiaal: bord/flipover en stiften, strip (zie downloads)
• Hand-out: hand-out Cases. Deze vind je onderaan het hoofdstuk 'Communiceren met mantelzorgers' bij downloads. 

Stap 1: Kies een casus

Lees de onderstaande cases en kies er eentje uit die je aanspreekt. Geef dan antwoord op de vragen en schrijf dit op. 

• Casus 1: Je bent mantelzorger van je zus met een verstandelijke beperking
  Vind jij het belangrijk om af te stemmen met de professional die betrokken is bij de zorg voor je zus? Zo ja, wanneer vind je dat belangrijk en waarom? Zo nee, waarom niet? Vind jij het belangrijk dat de professional jou informeert als er iets verandert in de mogelijkheden voor de ondersteuning van je zus? Waarom wel/niet?
• Casus 2: Je bent mantelzorger van je verslaafde moeder
  Vind jij het belangrijk dat Tom ook met jou afstemt over de zorg voor je moeder? Zo ja, wanneer vind je dat belangrijk en waarom? Zo nee, waarom niet? Vind jij het belangrijk dat jij Tom kunt informeren als je moeder bijvoorbeeld een terugval heeft? Waarom wel/niet?
• Casus 3: Je bent mantelzorger van je opa die aan dementie lijdt 
  Vind jij het belangrijk dat de professional (die vaak in de huiskamer van de kleinschalige woonvorm is) jou informeert over hoe het met je opa gaat? Zo ja, wanneer vind je dat belangrijk en waarom? Zo nee, waarom niet? Vind jij het belangrijk dat de professional jou tips geeft als je opa bijvoorbeeld ineens heel boos reageert op jou? Waarom wel/niet?

Stap 2: Bespreek met je klasgenoot

Bespreek je antwoorden met je buurman of buurvrouw.

Stap 3: Schrijf op

Schrijf op het bord of de flipover drie punten die belangrijk zijn als het gaat om afstemmen en informatie uitwisselen met mantelzorgers.

Tip: lees ook Afstemmen met mantelzorgers: wanneer? (Zie: Onderwerpen > Afstemmen met mantelzorgers: wanneer?)

Stap 4: Bespreek met elkaar

Bespreek met de klas de punten die jullie hebben opgeschreven.

Tip: lees deze strip die duidelijk maakt hoe belangrijk een goed gesprek tussen de professional en de mantelzorger is. Je vindt de strip onder downloads.

In dit rollenspel denk je met elkaar na over hoe je contact legt met de mantelzorger. Kan dit ook buiten de cliënt om?

• Tijdsduur: 30 minuten
• Materiaal: bord/flipover en stiften
• Hand-out: hand-out Cases. Deze vind je onderaan het hoofdstuk 'Communiceren met mantelzorgers' bij downloads. 

Stap 1: Lees de casussen

Lees de casussen uit de hand-out Cases en kies er één uit.

Stap 2: Bereid het rollenspel voor

Maak een groepje van zes.

Stap 3: Het rollenspel

Speel het rollenspel.

Stap 4: Nabespreken rollenspel

Bespreek met elkaar deze vragen:

• Hoe was het om te doen?
• Wat gebeurde er?
• Wat kan ging er goed, of kon beter?
• Wat zou je in de praktijk (anders) doen?

We communiceren wat af via WhatsApp, sociale media, e-mail en filmpjes. Ook voor mantelzorgers en vrijwilliger kan digitale communicatie met jou of met anderen in de omgeving een extra communicatiemiddel zijn. In deze opdracht leer je daar meer over.

• Tijdsduur: stap 1 en 2: 30 minuten, stap 3a (in je eigen stage/werk): 60-90 minuten of stap 3b (in je eigen omgeving): 60-90 minuten, stap 4: 20 minuten
• Materiaal: laptop en beamer met geluid of digibord, voor de verdiepingsoefening (stap 4): twee flipovers, post-its in twee kleuren, stiften

Stap 1: Bekijk het filmpje

Kijk naar dit filmpje over beeldbellen. Beantwoord de volgende vragen tijdens het kijken:

• Wat betekent het voor de mantelzorger om te kunnen beeldbellen met de professional?
• Wat betekent het voor de professional om te kunnen beeldbellen met de mantelzorger?
• Zou jij zelf ook kunnen en willen beeldbellen in jouw werk? Waarom wel/niet?

Stap 2: Bekijk dit filmpje over digitale communicatie met mantelzorgers

Hoe communiceer jij privé? Gebruik je WhatsApp en social media? Ook cliënten, professionals en mantelzorgers kunnen op allerlei manieren via internet met elkaar communiceren. Bekijk dit filmpje over de mogelijkheden van digitaal communiceren. Beantwoord de volgende vragen tijdens het kijken:

• Welke vormen van digitale communicatie komen in dit filmpje aan de orde?
• Waarom gebruiken professionals deze digitale communicatie?
• Wat is het voordeel van digitale communicatie voor de professional, de cliënt en de mantelzorger?

Verdieping

Wil je nog beter worden in het digitaal communiceren met de mantelzorger? Oefen dan in de praktijk.

• Als je stage loopt of werkt: doe stap 3a en 4.
• Loop je nog geen stage, maar ken je wel een mantelzorger: doe stap 3b en 4.

Stap 3a: Onderzoek tijdens je stage

Loop je stage of werk je? Onderzoek in jouw organisatie of professionals, cliënten en mantelzorgers digitaal met elkaar communiceren.

• Zo ja, praat dan met collega’s, cliënten en mantelzorgers over wat dit voor hen betekent. 
• Zo nee, vraag dan (aan je stagebegeleider) of je de filmpjes uit stap 1 en 2 mag inbrengen tijdens een teamoverleg. Praat er met je collega’s over en ontdek of ze een van deze digitale communicatievormen willen proberen.

Stap 3b: Probeer uit in jouw omgeving

Ken je in je eigen omgeving een mantelzorger, in een instelling of in een thuissituatie? Probeer een van de gratis digitale communicatievormen uit:

• voor zorginstellingen: bijvoorbeeld de proefversie van Familienet of Carenzorgt (gratis)
• voor thuis: bijvoorbeeld Sharecare

Stap 4: Bespreek met elkaar

Praat met elkaar in de klas over je ervaringen. Gebruik bijvoorbeeld de tops/tips-oefening:

• Neem twee flipovers. Op de ene schrijf je bovenaan 'Tops' op de andere 'Tips'.
• Pak daarna post-its in twee verschillende kleuren: één kleur voor wat je goed vindt aan de mogelijkheden van digitale communicatie (tops) en één kleur voor aandachtspunten voor digitale communicatie (tips).
• Neem even de tijd om tops en tips op de post-its te schrijven. Plak de tops en tips op de flipovers.
• Met elkaar bekijk je of er tops en tips zijn die op elkaar lijken. Cluster de post-its die bij elkaar horen. 
• Bespreek de tops en tips met elkaar. Welke kansen zie jij om digitale communicatie in je werk toe te passen? Tip: neem de uitkomsten eventueel mee in opdracht 5: Jouw actiepunten.

Het is niet altijd gemakkelijk om mantelzorgers goed te informeren en met hen af te stemmen. Hoe pak je het aan als je iets moeilijks wilt bespreken? In deze opdracht krijg je een goed en een slecht voorbeeld.

• Tijdsduur: 35-40 minuten
• Materiaal: laptop en beamer met geluid of digibord

Stap 1: Bekijk het filmpje, scene 1

Bekijk de eerste scène uit het filmpje 'Goed in gesprek: Sta jij open voor de ander?' en stop bij 2.14 minuut. Beschrijf wat je ziet gebeuren:

Bron: In voor Zorg

• Wat is de houding van de professional? En die van de mantelzorger?
• Hoe brengt de professional het probleem met het douchen in? Hoe stemt ze af met de mantelzorger?
• Zou je het zelf anders doen? Zo ja, wat?

Stap 2: Bekijk het filmpje, scene 2

Bekijk daarna de rest van het filmpje en beantwoord de volgende vragen:

• Wat is anders aan de houding van de professional? En wat is anders aan de houding van de mantelzorger?
• Hoe brengt de professional het probleem met het douchen nu in? Hoe stemt ze af met de mantelzorger?
• Wat leer jij hiervan, wat neem je mee in jouw eigen stage of werk? Lees ook de tips (zie: Onderwerpen > Afstemmen met mantelzorgers: tips)

Stap 3: Bespreek met elkaar

Bespreek in de klas met elkaar wat je hebt geleerd over het afstemmen met mantelzorgers.

Wat heb jij geleerd over het communiceren met mantelzorgers? Wat zijn voor jou belangrijke dingen? In deze opdracht zet je je actiepunten op een rij en deel je deze met de klas.

• Tijdsduur: 15 tot 30 minuten
• Hand-outs hand-out Jouw actiepunten, hand-out Wat ik meeneem. Deze vind je onderaan het hoofdstuk 'Communiceren met mantelzorgers' bij downloads. 

Stap 1: Schrijf op

Schrijf je eigen actiepunten op en gebruik daarbij de hand-out Jouw actiepunten.

Stap 2: Creatieve boodschap

Verwerk dat wat je leerde in een creatieve boodschap, met je klasgenoten of alleen. Kies zelf een vorm hiervoor. Ideeën daarvoor vind je in de hand-out Wat ik meeneem.

Stap 3: Presentatie

Presenteer je creatieve boodschap aan de klas.